Пандемия бизнеске өзүнүн шарттарын койду. Аман калып жана базарда туруштук берүү үчүн көп компаниялар өзгөрүүгө туура келди. Кээ бир компаниялар бул жаатта ийгиликке жетип, 2020-жылды жакшы жыйынтыктар менен аякташты.

Чыгармачыл өнөр-жайдын өкүлдөрү пандемия жана каттуу локдаун  убагында өнүгүүгө оптималдуу чечимдерди кабыл ала билишээрин көрсөтүштү. Келечектин кесиби – бул чыгармачылык кесип. Эгер Кыргызстанды дээрлик эч нерсе өндүрбөгөн, чоң инвестицияларды алып келбеген өлкө катары карай турган болсок, анда жападан жалгыз эле тармак – бул чыгармачыл кызматтарды экспорттоо болуп эсептелет. 

Capital медиа компаниясы чыгармачыл өнөр-жайдагы ийгиликтүү мисалдарга сереп салды.

Covid доорунда дизайндагы кайра жаратуулар

Photon architect design lab архитектуралык лабороториясынын негиздөөчүсү Светлана Мясникова 2020-жылы анын бизнеси 2019-жылдан да жакшы жыйынтыктарга жетишкенин айтты. Пандемия HoReCa бизнесине жаңы шарттарды койду. COVID доорунда социалдык чекти сактоо, бөлүнүү адамдардын ден соолугунун коопсуздугу үчүн биринчи планга чыкты.

Пандемия коомчулук үчүн кайрадан ойлонуп чыгуунун, тынчтыктын убагы болду, көптөр өздөрү үчүн жаңы нерселерди ачышты. Бул дүйнөдө кандай экологиялык из калтырышаары тууралуу ойлонуп калышты.

Буга бир мисал болуп, Photon лабороториясы үстүнөн иштеген Бишкектеги бир мекеме эсептелет.

– Бул мекеменин концепциясы – эко-френдли, бул мейкиндикте ар кандай түрдүү сценарийлерди койдук. Долбоордун ажырагыс бөлүгү болуп – кирип бара жатканда сөзсүз өтө турган санитардык блок эсептелет. Андан ары адамдар бул элементтердин баарын кантип колдонуш керектиги тууралуу навигация беребиз. Биринчи зона – алып кетүүчү зона болуп эсептелет, экинчи зонада болсо, адамдар үчүн максималдуу ыңгайлуу болгон кофейня жайгашкан. Үчүнчү зона – ритейл зонасы, ал жерде экологиялык таза, пайдалуу азыктар менен кызыктуу адабият китептери бар. Төртүнчү зонада ашкана жайгашып, бул жерден биз көп күтпөстөн пайдалуу тамактарды алып кете алабыз. Учурда бул айрыкча актуалдуу болуп эсептелет.   

Аралыктан иштөө жана билим алуу

Meduza студиясынын негиздөөчүсү жана дизайнери, Photon architect design lab лабороториясынын өнөктөшү Дмитрий Бондарев командасы менен коронавирус пандемиясы убагында өздөрүнүн негизги жумушуна жакыныраак башка иш-аракеттерди карап башташкан. Жыйынтыгында, студия билим берүү жаатына кетип, өзүнүн курсун ачкан.

Академия Prisma – бул окутуу платформасы. Сайтта көрсөтүлгөндөй бул чыгармачыл кесипкөйлөрдү даярдаган инновациялык академия. Академияда дизайн, архитектура, сүрөт чыгаруу, видео тартуу, маркетингдеги санариптик кесип, стартап системасы багытында окутат.

Пандемия убагында өзгөчө чыгармачыл кесиптер тармагында жумушун жоготкондор көп болду. Андыктан биз ушундай абалдагы адамдарды окууга тарталы деп чечтик. Биринчиден, көп адамдарда бош убакыт пайда болду, андыктан ушул убакытка арнап атайын окутуу программаларын ачтык. Экинчиден, негизенен эле онлайн системасына карап жылыш керек, айрыкча, билим берүү тармагында да. Азыр адамдар бул инструментти көбүрөөк колдонуп башташты. Учурда ар бир адамдын эле интернетке чыкканга мүмкүндүк берген смартфону же ноутбугу бар жана бул мүмкүнчүлүктү сөзсүз колдонуш керек.

Светлана Мясникова:

• Келечектин кесиби – бул чыгармачыл кесиптер, эгер Кыргызстанды алып карай турган болсок, биз дээрлик, эч нерсе өндүрбөйбүз. Республикага алгылыктуу киреше алып келген тармак аз. Биз азыр активдүү өндүрө турган нерсе – бул чыгармачыл кызматтарды экспорттоо.