Кыргызстандыктар дүйнө жүзүндөгү мода индустриясын өзгөртө турган инновациялык стартап башташты
Кыргызстандык ишкерлер интернет-дүкөндөр үчүн жасалма интеллектти колдонгон жаңы Staily Inc. деп аталган инновациялык стартапты ишке киргизишти. Негиздөөчүлөрдүн айтымында, ал дүйнө жүзүндөгү мода индустриясын өзгөртмөкчү.
Стартаптын негиздөөчүлөрүнүн бири жана башкы директору Айтемир Мудинов маегинде идея кантип жаралганын жана эмне үчүн компания Кыргызстанда бул тармакта бирден бир ийгиликтүү единорог-компания (наркы 1 млрд доллардан ашык суммага бааланган долбоорлор) боло аларын айтып берди.
Бул эмне тууралуу болмокчу?
Программисттер менен бирге биз онлайн кийим дүкөндөрү үчүн жакшы курал иштеп чыктык. Бул кийип көрүүчү бөлмөнүн бир түрү сыяктуу болмокчу. Бул кантип иштейт? Жасалма интеллект колдонуучунун сүрөттөрүн иштеп чыгып, алардын негизинде адамдын аватар моделин түзөт. Башкача айтканда, параметрлерин, бет өзгөчөлүктөрүн сактоо менен виртуалдык версияны калыптандырат. Ошентип жасалма интеллект онлайн дүкөндөрдөн кийимдерди кийип көрөт.
Мисалы, сиз Wildberries сайтынан свитер алгыңыз келет дейли. Тиркемеде "корзинага салуу" баскычы бар, анын жанында "аракет кылуу" баскычы пайда болот деп элестетели. Wildberries сайтында мурунтан эле кийимдердин сүрөттөрү бар, сиз дагы өзүңүздүн сүрөттөрүңүздү жүктөйсүз жана бул эки маалыматтын негизинде жасалма интеллект сизге жаккан кийимдерди сизге кийгизет.
Биздин технология сырт кийимди жогорку тактыкта сынап көрүүгө мүмкүндүк берет. Ал текстураны жана кийимдин бүктөмүнө жана кесилген жерлерине чейин кантип туура келиши керектигин түшүнөт. Кийимдин өзүнө кандай жарашарын адам дароо көрүп, аны сатып алабы же жокпу, өзү чечет.
Стартап ишке кирдиби?
Ооба, бирок биз азырынча АКШнын рыногунда эле иштеп жатабыз. Биздин компания Америкада катталган жана азырынча америкалык онлайн дүкөндөр менен гана иштешип жатабыз. Биздин технологиянын натыйжаларына жакшы реакциялар болду. Продукцияны сунуштаганда биз дароо эмоцияларды козгойбуз, анткени ал дүйнө жүзүндөгү мода индустриясын өзгөртө алат.
Мындан тышкары, келечекте бир нече жергиликтүү кийим бренддерине жардам берели деген пландарыбыз жана каалоолорубуз бар. Расмий түрдө алар менен байланыша элекпиз, бирок кандай болгон күндө да кызматташуу мүмкүнчүлүгүн карап жатабыз. Биздин продукт КРнын бренддерине чоң жардам берет жана алардын таанылышын жогорулатат деп ойлойм.
Мындай кызыктуу идея кайдан пайда болду?
Идея өнөктөшүм Нурислам Аширматовдун жардамы менен жаралды. Анын бир көйгөйү бар эле - ал өзүн стилдүү эмесмин деп эсептечү жана бул ага жакчу эмес. Ал дүкөнгө барбастан эле кийимдерди кийип көрүүгө жана сатып алууга мүмкүнчүлүк бере турган продуктуну ойлоп табууну каалачу, анткени дүкөн аралап жүргөндү жактырбайт.
Ал мага өз идеясын айтканда, биз ошол эле күнү ишти баштадык. Кыязы, жылдыздар дал келди окшойт, анткени ал кезде убакыт, ресурстар жана бош адамдар бар эле. Биз ар кандай нюанстарды талкуулап, дээрлик бир күндүн ичинде дароо эле кичинекей иштей турган адамдардын тобун чогулттук. Аны сынап көргөндөн кийин, биз муну кыла аларыбызга өзүбүз да таң калдык.
Командаңыздарга кимдер кирет?
Биздин команданын көбү Кыргызстандан. Калган жарымы дүйнөнүн булуң-бурчунан келгендер. Кипрдин, Гонконгдун, АКШнын жарандары бар. Биздин кыргызстандыктар бул жерде болгондуктан, көбүнчө аралыктан иштешет.
Бизде ошондой эле жасалма интеллект тарабынан негизделген стартаптар тармагында иштеген сонун кеңешчилерибиз бар. Алардын көбү венчурдук капиталисттер жана мыкты ЖИ эксперттери. Алар биздин продукциябызга абдан жардам беришүүдө.
Кандай көйгөйлөргө туш келдиңиздер?
Продукцияны иштеп чыгууда кыйынчылыктар пайда болду. Анткени бул абдан көп убакытты талап кылат жана кымбат процесс. Маалымат базасы бар машинаны үйрөтө турган белгилүү бир кубаттуулук болот. Буга көп каражат кеткендиктен, алгач бизге кыйын болду. Эми бул жагынан жардам бере турган өнөктөш таптык, азырынча мүмкүнчүлүгүбүз жетиштүү.
Ошондой эле компетенттүү адамдарды табууда да көйгөйлөр жаралды. Кыргызстанда биз жасалма интеллект үчүн машиналык үйрөнүү менен алектене турган адамды таба алган жокпуз. Ошондуктан башка өлкөдөн адис алууга аргасыз болдук.
Кандай натыйжаларды күтүп жатасыздар?
Биздин максат — интернет-дүкөндөрүндө кийимдерди кийип көргөн жасалма интеллект менен иштеген алдыңкы курал болуу. Биз өзүбүздүн кесипкөй командабыз менен бирге онлайн соодада революция жасап, мода индустриясынын негизги оюнчусу боло аларыбызга ишенебиз.
Кыргызстандагы биринчи единорог-компания болууга бизде толук мүмкүнчүлүк бар. Мисалы, Amazon соода аянтында кийим-кече кардарлардан артка көп кайтарылат, бул чынында эле чоң көйгөй. Кардар буюртма берип, бирок кийин туура келбей же жакпай калганын түшүнүп, кайтарып берүүгө буюртма жасайт. Ал эми сатуучу сатылган товарды кайрадан алып келүүгө да каражат коротот.
Ушундан улам компания ири суммадагы каражатын жоготуп жатат, анын жалпы кирешесинин 22%га жакынын түзөт. Amazonдун кирешеси болжол менен 1 трлн долларды түзөт. Ошондуктан, биз жок дегенде 1% киреше менен көйгөйдү чечүүгө жардам берсек, анда биздин капиталдаштыруу, жок эле дегенде, 1 млрд доллар болот.
Келечекке кандай пландар бар?
Азырынча бизде сырт кийимди сынап көрүү технологиясы гана бар. Бирок биз функционалдуулукка кийимдин бардык түрлөрүн, анын ичинде баш кийимдерди, аксессуарларды жана бут кийимдерди кошууну пландаштырып жатабыз.
Мындан тышкары, биз келерки жылы ири кийим сатуучулар жана электрондук соода платформалары менен өнөктөш болууну, биринчи кезекте Түндүк Американын электрондук коммерция рыногуна кирүүнү каалап жатабыз.
Негизинен биз долбоорду мындан ары да алдыга жылдырууну, АКШда иштөөнү улантууну жана мода үйлөрү менен кызматташууну пландап жатабыз. Жакында Кыргызстандагы бул стартап тууралуу бүт дүйнө угат деп ойлойм. Биз венчурдук капиталисттердин жүрөгүн багындыра алганыбызда, КРнын жасалма интеллект стартаптары үчүн эшиктер ачылат деп ишенем.