Бизнесте бир эрежени эстен чыгарбаш керек: инвестицияңарды коргогула — Сергей Пономарев

Бизнесте бир эрежени эстен чыгарбаш керек: инвестицияңарды коргогула — Сергей Пономарев

Сергей Пономарев дээрлик отуз жылдан бери ишкердик чөйрөсүндө эмгектенип келет жана 20 жылын бизнестеги укуктарды коргоо тармагына арнаган. Биз эксперт менен Кыргызстанда аялдардын ишкердиги кандай өнүгүп жатканы, аялдар өз укуктарын канчалык деңгээлде билишери жана кандай бизнес тармактары дагы эле бош тургандыгы тууралуу маектештик.

Аялдардын ишкердиги олку-солку болгон 90-жылдарда калыптана баштаган. Кээ бир эркектер жумушунан ажырап, эртеңки күнгө ишенбей, заман баш аламан болуп, аялдар үй-бүлөнүн жоопкерчилигин өздөрүнө алып, соода менен алектене баштаганын эксперт эскерип өттү. Ошондуктан да "Дордой" базарында эркек менен эки аялдын фигурасын чагылдырган скульптуранын орнотулушу бекеринен эмес.

«Бул эгемендүүлүктүн алгачкы жылдарында чакан бизнесте байкалды. Балким, бүгүнкү күндө да абал ушундай. Ошол жылдардагы базар экономикасы эң сонун мектеп болду. Көптөгөн кыргызстандык кыз-келиндер базардан баштапкы капиталдарын таап, ресторан, туризм жана кийим тигүү бизнесине инвестиция салышты. Маселен, жеңил өнөр жай тармагында негизинен аялдар эмгектенишет, республикабызда бул тармакта бардыгы болуп 200 миңге жакын адам иштейт. Ошондой эле аялдар банк жана камсыздандыруу тармагында да бар", дейт эксперт.

Бизнес-акыйкатчы институтунда иштеген тажрыйбасына токтолуп, ал компаниялардын жетекчилери, албетте, юридикалык жардам алуу үчүн көз карандысыз уюмга да кайрылышканын белгиледи.

«Бизнесте бир эрежени эстен чыгарбаш керек: инвестицияңызды коргоңуз. Эгер сиз бизнеске акча, убакыт, күч, ден соолук жумшасаңыз, бирок инвестицияңыз корголбосо, аны жоготуп алышыңыз мүмкүн. Андыктан аялдарыбыз өз укуктарын билүүсү абзел. Бул үчүн адам укугун коргоочу уюмдар, бизнес-ассоциациялар бар, ал чөйрөгө аралашып, байланыштарды, кошумча көндүмдөрдү өнүктүрүү жана толук кандуу юридикалык колдоо алуу үчүн кошулушат. Кыргызстан, тилекке каршы, азырынча бизнестин укуктарын коргоодо чоң ийгиликтери менен мактана албайт жана аны ким жетектеп жатканы – аялбы же эркекпи – айырмасы жок. Бизге бизнес жүргүзүү жеңил, телефондук мыйзам бизде көбүрөөк иштейт, патриархалдык чөйрө сүйлөшүүлөргө, бизнес жүргүзүүгө ыңгайлуу деген стереотиптер бар. Жарым-жартылай чындап эле чектен чыккан учурлар болот, бирок убакыттын өтүшү менен алар толугу менен жок болот, анан баары бирдей укукка ээ болот", — дейт Сергей Пономарев.

Анын айтымында, бизнес ачуу ар дайым кыйын, бирок бул аны жасоо мүмкүн эмес дегенди билдирбейт. Ал эми жетекчи аялдар муну иш жүзүндө далилдеп келе жатышат — жылдан-жылга республикада кыргыз аялдары жетектеген ишканалар көбүрөөк пайда болууда.

"Жалпысынан бизнес ачууга бизде чоң мүмкүнчүлүктөр бар. Ал эми өлкөдө акчасыз, байланышсыз эч нерсе болбойт деген ишеним туура эмес. Бүгүнкү күндө кыргыз ишкерлери миллиондогон долларлык компанияларды нөлдөн баштап өз өлкөсүндө эле эмес, чет өлкөлөрдө да түзүп жатышат. Мындай ийгиликтүү окуяларды угуу ар дайым жагымдуу",  — деп кошумчалады ал.

Ишкер аялдар ийгиликтүү боло ала турган дагы кандай сфералар бар деген суроого эксперт туризм тармагын белгиледи.

"Мамлекет макроэкономикалык мыйзамдардын жана экономиканын сегменттеринин деңгээлинде соода сыяктуу толуп кеткен тармактарды аныктаса абдан жакшы болмок. Бул жерде сөзсүз түрдө бирөө кыйрайт. Бирок, ошондой эле бош жактар, биринчи кезекте туристтик багыт бар. Туризм жөн эле мейманкана эмес. Бул жерде транспорттон баштап, тейлөө тармагына чейин кубаттуу инфраструктура курулган, менин оюмча, ал дагы 100% толо элек. Бирок кандайдыр бир долбоорго инвестиция салаардан мурун уникалдуу сатуу сунушуңузду аныктап, ички жана тышкы чөйрөнү изилдеп, атаандаштардын күчтүү жактарын талдап чыгышыңыз керек, бизнеске кирип жатканда эң негизгиси – өзүңүн күчүңө ишенүү", деп жыйынтыктады сөзүн Сергей Пономарев.

Read more

Талас облусунда таштандыларды сорттоочу ишкана ачылды. Долбоорду «Альянс Алтын» компаниясы колдоду

Талас облусунда таштандыларды сорттоочу ишкана ачылды. Долбоорду «Альянс Алтын» компаниясы колдоду

Талас облусунун Шумкар-Уя айыл өкмөтүндө таштандыларды сорттоочу ишкана ачылды. Бул тууралуу Талас облусундагы президенттин ыйгарым укуктуу өкүлдүн аппаратынан билдиришти. Шумкар-Уя айыл өкмөтүнүн аймагында аянты 1,5 гектарды түзгөн «Шумкар» ишканасы курулган. Жергиликтүү бийлик ишкана аймактагы экологиялык абалды жакшыртууга жардам берип, күнүнө 10-15 тонна таштандыны кайра иштетет деген ишенимде. Айыл өкмөтүнүн

«Альянс Алтын» мамлекеттик бюджетке салык төлөмдөрү боюнча рекорд койду

«Альянс Алтын» мамлекеттик бюджетке салык төлөмдөрү боюнча рекорд койду

«Альянс Алтын» компаниясы 2024-жылдын башынан бери 7.48 млрд сом төлөп, мамлекеттик бюджетке салык төлөмдөрү боюнча жаңы рекорд койду. Бул тууралуу компаниянын басма сөз кызматы билдирди. Тоо-кен компаниясында белгиленгендей, 2023-жылы «Альянс Алтын» рекорддук көрсөткүчтү 4,4 тонна алтын өндүргөн, бул өткөн жылдардагы көрсөткүчтөрдөн бир топ жогору. Ошол эле учурда салык

Жыл башынан бери «Альянс Алтындын» салык төлөмдөрү 6.2 млрд сомду түздү

Жыл башынан бери «Альянс Алтындын» салык төлөмдөрү 6.2 млрд сомду түздү

2024-жылдын январь-сентябрь айларында Жерүй кенин иштетип жаткан «Альянс Алтын» кен казуучу компаниясы бюджетти дээрлик 6.2 млрд сомго толуктаган. Сентябрь айында салык төлөмдөрү 767 млн сомдон ашты. Бул тууралуу компания Economist.kgге билдирди. «Альянс Алтын» белгилегендей, алтынды сатуудан түшкөн салык отчеттук мезгилде дээрлик 5 млрд сомго жеткен. Ал эми сентябрь

«Альянс Алтын» компаниясы Кыргызстандагы ТОП-5 мыкты ишканалардын катарына кирди

«Альянс Алтын» компаниясы Кыргызстандагы ТОП-5 мыкты ишканалардын катарына кирди

«Альянс Алтын» тоо-кен казуучу компаниясы Кыргызстандагы ТОП-5 мыкты ишканалардын катарына кирди. Рейтинг Улуттук статистика комитетинин расмий сайтында жарыяланды. Мекеменин маалыматы боюнча, ишкана престиждүү республикалык көрсөткүчтө төртүнчү орунду ээлеген. «Альянс Алтын» белгилегендей, бул жетишкендик компаниянын тоо-кен тармагын өнүктүрүүгө умтулуусу жана өлкөнүн экономикасына жигердүү салымынын аркасында мүмкүн болду.