Кыргыз үйдү тигип, аны презентация кылуу да өзүнчө искусство — боз үй бизнеси менен алектенген Урмат Бадачы уулу менен маек

Кыргыз үйдү тигип, аны презентация кылуу да өзүнчө искусство  — боз үй бизнеси менен алектенген Урмат Бадачы уулу менен маек

Кыргыздын боз үйүн жасап, Польша, Германия, Францияга чейин жөнөтүп бизнес кылган Урмат Бадачы уулу хан боз үй менен чабандын боз үйүнүн айырмачылыгы, баалары, айыл тургундарын баккан бул ишкерликтин түрү тууралуу айтып берди. Учурда анын атактуу хан боз үйүнө казактардан бери кызыгып, буюртмаларды байма-бай берип жатышкан убагы.

— Айтсаңыз, кантип боз үй тигип сатуу менен алектенип калдыңыз?

— Мен Тоң районунун Кызыл-Туу айылынын тургуну болом. Биздин айылда дээрлик ар бир үй-бүлө кыргыз үй тигишет, кичинеңден буларды көрүп жүрсөң, кааласаң-каалабасаң да сага сиңе берет экен. Бул көпчүлүктүн кызыгуусун арттырган жумуш да. Кыргыз үйдү тиккени катышпасаң деле, карап тургандын өзү эле канча кызык. Өзүм 33 жашта болсом, 8-9-класстан бери эле аралашып келе жатам.

— Уук сыяктуу бөлүктөрүн каяктан жасатасыздар? Атайын цех барбы?

— Ууктары кадимки талдан эле жасалат, андан башка шаардан алчу материалдар болот, айылдан алчулары болот. Классташ балдар болуп, кимибиз кайда жүргөнүбүзгө карап, бөлүшүп жасай беребиз.

Айылда ар бир үйдө устакана бар. Кийиздерин цехтен ак, кара койдун жүнүнөн чыгарышат. Оймо-чиймелерин болсо, быйыл буюртма көп болуп, айылдан ашып, ат-башылык апаларга чейин жасаттык.

Боз үй жасап, аны презентация кылуу — бул өзүнчө эле соода искусствосу десем болот. Бул дагы кардарды тартууга өзүнчө маркетингдик амалды талап кылат.

— Арзан боз үй жана кымбат боз үйдүн баалары канча турат?

— Экөөнүн айырмасы — алардын копмлектациясындагы, жасалгасындагы айырмачылыгында. Эң арзан боз үй — бул жыгачтан жасалган чабан боз үй. Анын жиптери, боолору аркандан болот, көбүнчө жайлоого алышат.

Чабандыкы — 110-120 миң сом турат.  Ал эми хан боз үйлөр — 20-25 миң доллар турат. Өздүк наркы болсо 16 миң долларга чейин кетет.

— Бир айда канча боз үй чыгарасыздар?

— Бир айда жөнөкөй беш боз үйдөн 20га чейин чыгарган убактарыбыз болду. Түркияда жер титирөө болбодубу, ошондо жасадык.

— Казактар да көп буюртма берет дедиңиз, алар өздөрү жасашпайбы?

— Билбейм, өндүрүш бар дешет, бирок бизден көп алышат. Бар окшойт, анткени жакында эле орустар буюртма бергенде алып бара жатып, жолдон көрдүк. Биздики жөнөкөй болсо деле оймолор кошулуп, кооз келет, алардыкы жөнөкөй экен. Кыргыз боз үйүн тандап жатышканда монголдордун боз үйү менен салыштырышат экен.

Кыргыз үйдүн майрамдык маанайы бар. Бийиктиги, кенендиги менен айырмаланат.

— Бир хан үйдү, мисалы, сиз өзүңүздүн үй-бүлөңүз менен эле жасай аласызбы же башкалар дагы кошулушабы?

— Хан боз үй турду, анын ичинде оймо-чиймелүү жасалгалары, төшөнчү, сандык, шырдак, полу сыяктуу көп нерсе бар. Аны ар ким жасайт. Орточо эки айга жетпеген убакытты алат. Бул үйдө отуруп иштечү жумушка кирет. Үйдө отуруп жакшы акча тапса болот, бизде кыз-келиндер иштешет. Мисалы, үзүк боо деп коебуз, аны кыздар бала кезинен эле кызыгып, жеңелеринен, апаларынан үйрөнүп алышат. Ошолор үйүнөн буюртма алышып эле, иштей беришет. Айылда кээде бала-чакага убакыт болбой калат.

— Эң көп буюртманы каяктан аласыздар?

— Мурдагы жылдары негизинен Польша, Германия, Франциядан, Европадан алчубуз. Акыркы 1-2 жылда Казакстандан, Россиядан, Кыргызстандын ичинен алып баштадык. Европага караганда бул жакта жеткирүү жеңил. Европага жөнөткөндө документациясына өзүнчө бир киши жүгүрүшү керек. Фитосанитардык текшерүүдөн өткөрөбүз, Маданият министрлигине барабыз, акыркы процесс Бажыдан бүтөт. Европалыктар өздөрү буюртма беришет. Бирок аларга да түшүндүрүп, презентация кылуу өзүнчө бир чоң жумуш.

— Ким англисче түшүндүрүп берет?

— Студент кезимде Франциядан келген студент менен жашап калгам. Мектептин базасы менен жүргөнмүн, айла жок, ошондо бираз сүйлөп калдым. Гугл-котормочуну колдонобуз. Ал эми поляктар менен сүйлөшүп атып, кээ бир сөздөрүн да үйрөнүп алдым.  

— Булардын баарын өлчөмүн чыгарып, эскиздерин жасаган адам барбы же кандай иштейсиздер?

— Калыптанган стандарт менен эле иштейбиз. Негизинен канат, ууктун саны менен саналат. 55 баш ууктан 125 баш уукка чейин кетет. Мисалы, кийиз тиккендер "канча баш, түндүгү канча" дейт, "75 баш" десең түшүнүшөт. Эки күндө кийизин тигип, 8-10 миң сом акчасын алышат.

— Азыр кимге жасап жатасыздар?

— Азыр Алматы шаарынын “Зеленстрой” мекемесинин жетекчиси хан боз үй буюртма берген болчу, ошону жасап жатабыз. Кардарга жөнөтөрдөн мурда тигип көрөбүз, жакында Бишкекте ошол хан боз үйдү көтөрөбүз. Кызык болсо, келип көрүп кетсеңиздер болот.


Кыргыздын боз үйү — элдин сергек акылынан чыккан, чебер колунан тамган, теңдешсиз өзүнчө өнөр. Ал — укмуштай айлакердик көркөмдүккө, математикалык так эсепке жана физикалык тең салмакка ээ. Жалаң мал чарбачылыгын аркалаган эл каалаган жерге: мейли тоодо, мейли түздө жашоого бирдей оңтойлуу шарт түзгөн үйдү жаратып алуусуна жашоо-тиричилиги өзү мүмкүндүк берген. Үйдүн жыгачы «он эки канат», «сегиз канат», «алты канат», «төрт канат», же «жүз баштуу», «сексен баштуу», «жетимиш баштуу», «элүү баштуу» деп айтылат. Чоң-кичинесин далилдеген үйдүн башы сайылган ууктун саны менен өлчөнөт. Тигип-чечүүгө жана көчүп-конууга, ички эмеректеринин орун алышына 55—65—75 баштуу үйлөр арбын жасалган.

Бизнес маек

Кыргызстандын жол тармагындагы эң ири долбоорлор — министр Тилек Текебаев менен эксклюзивдүү маек

Кыргызстандын жол тармагындагы эң ири долбоорлор — министр Тилек Текебаев менен эксклюзивдүү маек

КР Транспорт жана коммуникациялар министри Тилек Текебаев Economist.kg финансы басылмасына берген эксклюзивдүү маегинде жол куруу тармагындагы негизги долбоорлорго токтолду.

Биз эч качан идеалдуу боло албайбыз, бирок дайыма мыкты болууга мүмкүнчүлүгүбүз бар — эл аралык деңгээлдеги коуч Каныкей Оморова

Биз эч качан идеалдуу боло албайбыз, бирок дайыма мыкты болууга мүмкүнчүлүгүбүз бар — эл аралык деңгээлдеги коуч Каныкей Оморова

Нейро-лингивистикалык программалоо жана MBTI, DISC, SDI сыяктуу түрдүү психометриялык инструменттер боюнча квалификациялуу адис, КМШ, Жакынкы Чыгыш жана Азия-Тынч океан өлкөлөрүндө

Байерлер Кыргызстанда канча киреше табышат? — байерликтин ыссык-суугун жакшы билген Сымбат Жолочиева менен маек

Байерлер Кыргызстанда канча киреше табышат? — байерликтин ыссык-суугун жакшы билген Сымбат Жолочиева менен маек

Учурда байер деген кесип актуалдуу болуп жаткан убагы. Ал байерлер кимдер менен кантип иштешет, канча киреше табышат деген сыяктуу суроолорго

DevCIT боюнча Кыргызстандын 10 ийгиликтүү ишкер айымы – алар менен сыймыктаныш керек

DevCIT боюнча Кыргызстандын 10 ийгиликтүү ишкер айымы – алар менен сыймыктаныш керек

DevCIT компаниясы АКШнын Эл аралык өнүктүрүү агенттигинин (USAID) ишкердикти жана бизнес чөйрөнү өнүктүрүү долбоорунун алкагында Кыргызстан менен Казакстандын ишкер айымдары

Дагы Бизнес маек

Кызыктуулар

Landesbank 20-сентябрдан баштап Европадан сыртка евро менен SWIFT-которууларын токтотот — КРда ал менен 11 банк иштейт

Landesbank 20-сентябрдан баштап Европадан сыртка евро менен SWIFT-которууларын токтотот — КРда ал менен 11 банк иштейт

Немец корреспондент-банкы Landesbank Baden-Wuerttemberg атамекендик финансы-кредиттик мекемелерге 20-сентябрдан баштап банктын саясатынын өзгөргөнүнө байланыштуу евро түрүндөгү SWIFT-которуулар Европалык экономикалык зонадагы* өлкөлөрдүн

Европалык учак тетиктерин Россияга жеткирген КРнын санкцияга кирген компаниясынын "иштери" белгилүү болду

Европалык учак тетиктерин Россияга жеткирген КРнын санкцияга кирген компаниясынын "иштери" белгилүү болду

Кыргызстандын климаттык каржылоо борборунун директорунун экс-орун басары Азамат Алкадыров негиздеген  "Карголайн" компаниясы Европадан Россияга учактардын тетиктерин ташып турган. Документтерге ылайык,

АКШ Кыргызстандын артынан Борбор Азия өлкөлөрү менен сооданы жөнөкөйлөтүүнү пландоодо – Түркмөнстандан башкалары менен

АКШ Кыргызстандын артынан Борбор Азия өлкөлөрү менен сооданы жөнөкөйлөтүүнү пландоодо – Түркмөнстандан башкалары менен

Америка Кошмо Штаттары Борбор Азиянын үч өлкөсү — Казакстан, Тажикстан жана Өзбекстан менен соода режимин жөнөкөйлөтүүнү пландаштырууда. Мындай демилгени 7-сентябрда Коннектикуттун

Дагы Кызыктуулар

Экономика

Айыл чарба товарларынын айрым түрлөрүн экспорттоого алты айга тыюу салынды

Айыл чарба товарларынын айрым түрлөрүн экспорттоого алты айга тыюу салынды

Өлкөнүн азык-түлүк коопсуздугун камсыз кылуу жана азык-түлүк товарларына рыноктук бааларды турукташтыруу максатында айыл чарба товарларынын айрым түрлөрүн экспорттоого убактылуу тыюу

Кыргызстан Кытайдын Цзянси провинциясына экспортту көбөйтүүгө кызыкдар

Кыргызстан Кытайдын Цзянси провинциясына экспортту көбөйтүүгө кызыкдар

Кыргызстан Кытайдын Цзянси провинциясына экспортту көбөйтүүгө кызыкдар. Бул тууралуу Цзянси провинциясынын губернаторунун орун басары Сун Хуншан менен жолугушууда министрлер кабинетинин

Акылбек Жапаров: кыргыз-казак форумунда 60 млн доллардан ашуун келишимдерге кол коюлду

Акылбек Жапаров: кыргыз-казак форумунда 60 млн доллардан ашуун келишимдерге кол коюлду

Министрлер кабинетинин төрагасы Акылбек Жапаров Тараз шаарында өткөрүлгөн Кыргызстан менен Казакстандын ортосундагы Аймактар аралык кызматташтыгынын Биринчи форумуна катышты. Бул тууралуу

АКШнын банкирлери Кыргызстанга биринчи суверендүү еврооблигацияларды чыгарууну сунуштады

АКШнын банкирлери Кыргызстанга биринчи суверендүү еврооблигацияларды чыгарууну сунуштады

Президент Садыр Жапаров, 21-сентябрда, Нью-Йорк шаарында америкалык Oppenheimer Asset Management көп улуттук инвестициялык банкынын жана компаниясынын жетекчилиги менен жолугушуу өткөрдү.

Дагы Экономика

Бизнес

Жумуш орундарын түзгөн ишкерлер үчүн камсыздандыруу төгүмдөрүн 17.25%дан 4%га чейин төмөндөтүү сунушталды

Жумуш орундарын түзгөн ишкерлер үчүн камсыздандыруу төгүмдөрүн 17.25%дан 4%га чейин төмөндөтүү сунушталды

Жогорку Кенештин “Альянс” парламенттик фракциясынын жыйыны өтүп, анда Социалдык фонддун өкүлдөрү менен бирге мамлекеттик пенсиялык социалдык камсыздандырууну өнүктүрүүгө, ишкер субъекттерин

Бишкекте курулуш компанияларынын эсебинен жол салынат – 700 метрдин сметалык баасы 79 млн сом

Бишкекте курулуш компанияларынын эсебинен жол салынат – 700 метрдин сметалык баасы 79 млн сом

Бишкекте биринчи жолу курулуш компанияларынын эсебинен жол салынып жатат. Бул маселени чечүү үчүн мэр Эмилбек Абдыкадыров шаардын түштүк зонасында объектилери

Кумтөр унааларынын дөңгөлөктөрүнө кеткен чыгымдарды 30–40%га кыскартат – буга кайра иштетүү заводу жардам берет

Кумтөр унааларынын дөңгөлөктөрүнө кеткен чыгымдарды 30–40%га кыскартат – буга кайра иштетүү заводу жардам берет

Кумтөр унааларынын дөңгөлөктөрүнө кеткен чыгымдарды 30–40%га кыскартат. Буга Токмок шаарындагы дөңгөлөктөрдү кайра иштетүү жана калыбына келтирүү заводу жардам

Дагы Бизнес

Бийлик

Садыр Жапаров Нью-Йорк фондулук биржасына барды – фотобаян

Садыр Жапаров Нью-Йорк фондулук биржасына барды – фотобаян

Президент Садыр Жапаров, 21-сентябрда Уолл-Стритте жайгашкан Нью-Йорк фондулук биржасына (NYSE) барды. Бул тууралуу президенттин администрациясы билдирди. Такталгандай, Нью-Йорк фондулук биржасынын

«Манастын» жетекчилиги «Караван» аэропортунун кыш мезгилине даярдыгын текшерди

«Манастын» жетекчилиги «Караван» аэропортунун кыш мезгилине даярдыгын текшерди

«Ош» эл аралык аэропортунун жетекчиси Тимурлан Орунбеков түштүк аймактардагы аэропорттордун кышка даярдыгы жана жасалып жаткан иштерди текшерип, Жалал-Абад облусунда орун

Маматалиев, Икрамов тормозни-сникерсни! – Камчыбек Ташиев ундун баасы көтөрүлүп жатат деген сын-пикир тууралуу

Маматалиев, Икрамов тормозни-сникерсни! – Камчыбек Ташиев ундун баасы көтөрүлүп жатат деген сын-пикир тууралуу

Ундун баасы боюнча көтөрүлүп кетти деп «хайп» кармаган депутаттарга айтаарым баа которулбойт,мамлекетте кошумча чаралар көрүлгөн, деп УКМКнын төрагасы Камчыбек

Дагы Бийлик

Коом

«Манастагы» дүкөндө декларацияланбаган товарларды тапты – бюджетке 18.7 млн сомго зыян келтирилди

«Манастагы» дүкөндө декларацияланбаган товарларды тапты – бюджетке 18.7 млн сомго зыян келтирилди

«Манас» бажысынын кызматкерлери “Манас” эл аралык аэропортунун учуу аймагында жайгашкан «Э.С.В. Дьютифри» ЖЧКнын алымсыз соода дүкөнүн текшерүү учурунда

Дагы Коом

Гранттар жана кредиттер

GIZ Оштун “Тез жардам” борборун толугу менен санариптештирүүгө жардам берди

GIZ Оштун “Тез жардам” борборун толугу менен санариптештирүүгө жардам берди

Ош шаардык медициналык “Тез жардам” борборунда санариптештирүү жана электрондук башкаруу тутумун ишке киргизүү боюнча иштер толугу менен аяктады. Бул тууралуу

Садыр Жапаров «Медтроник» ири медициналык компаниясынын жетекчилиги менен жолугушту

Садыр Жапаров «Медтроник» ири медициналык компаниясынын жетекчилиги менен жолугушту

Президент Садыр Жапаров Нью-Йорк шаарында «Медтроник» медициналык компаниясынын жетекчилиги менен жумушчу жолугушуу өткөрдү. Бул тууралуу президенттин маалымат кызматы билдирди. Тараптар

«Кыргызтелеком» Digital CASA долбоору боюнча кыскача отчетун берди

«Кыргызтелеком» Digital CASA долбоору боюнча кыскача отчетун берди

«Digital CASA» долбоорунун Кыргызстан боюнча була-оптикалык байланыш линияларын тартуу иш чаралар аякталды. Бул тууралуу «Кыргызтелеком» ААК билдирди. Такталгандай, Чүй облусунда

Дагы Гранттар жана кредиттер

Абдан жакшы! Сиз ийгиликтүү катталдыңыз.

Кайра кош келиңиз! Сиз ийгиликтүү кирдиңиз.

Сиз ИШКЕР MEDIA сайтына ийгиликтүү жазылдыңыз.

Ийгилик! Кирүү үчүн сыйкырдуу шилтеме үчүн электрондук почтаңызды текшериңиз.

Ийгилик! Төлөм маалыматыңыз жаңыртылды.

Эсебиңиз жаңыртылган жок.