Алынган айыл чарба багытындагы жерлердин компенсация нормативдери жаңыртылат
МинКаб айыл чарба багытындагы жерлерди башка категориядагы жерлерге которууда, ошондой эле алардын макамы өзгөртүлбөстөн жер казынасын пайдалануу максатында участоктор берилген учурда айыл чарба өндүрүшүнүн жоготууларын ордун толтуруунун нарктык нормативдерин бекитүү тууралуу токтомдун долбоорун коомдук талкууга чыгарды.
Документ компенсацияларды эсептөөнү бирдиктүү тартипке келтирүүгө жана 2016–2023-жылдары кабыл алынган учурдагы токтомдорду алмаштырууга багытталган. Жерден ажырап калганда компенсация кандай эсептелерин Economist.kg сайты сыдыргыга салып көргөн.
Долбоордо айыл чарба өндүрүшүнүн жоготууларын эсептөөнүн бирдиктүү формулалык механизми сунушталууда. Ал жер участогунун аянтына, жердин базалык салыктык наркына жана салык ставкасына негизделет. Айыл чарба жерлери башка категорияга которулган учурда компенсация атайын коэффициентти колдонуу менен эсептелет, ал эми жердин макамы өзгөртүлбөстөн жер казынасын пайдалануу үчүн колдонулганда — лицензиянын колдонуу мөөнөтү жана участокту рекультивациялоо мөөнөтү эске алынат. Иштеп чыгуучулардын пикиринде, мындай ыкма төлөмдөрдүн өлчөмүн жердин айыл чарба айланмасынан канча убакытка чыгарылганына түздөн-түз байланыштырууга мүмкүндүк берет.
Документте ошондой эле жерлердин түрүнө жараша жоголгон пайданын компенсациясынын өлчөмдөрү так белгиленет.
Тактап айтканда, сугат айдоо жерлериндеги көп жылдык мөмө-жемиш бактары үчүн 1 гектарына 1 760 сом, айдоо жерлер жана дың жерлер үчүн — 1 гектарына 610 сом, чабынды жерлер үчүн — 1 гектарына 350 сом, ал эми жайыттар үчүн — 1 гектарына 90 сом өлчөмүндө ставка сунушталууда.
Мыйзам долбоору менен компенсация катары түшкөн каражаттарды максаттуу пайдалануу да аныкталат. Аталган каражаттарды жаңы жерлерди өздөштүрүүгө, пайдаланылып жаткан участокторду мелиорациялоого, топурактын асылдуулугун жогорулатууга, ошондой эле долбоорлоо-изилдөө иштерине гана багыттоо сунушталган.