Бүгүн, 18-октябрда ушул сааттарда Жогорку Кеңеште «Жеке жактардын активдерин ыктыярдуу легалдаштыруу жана мунапыс берүү жөнүндөгү» парламенттик угуу өтүүдө.

Жыйында Экономика министринин орун басары Искендер Асылкулов «Жеке жактардын активдерин ыктыярдуу легалдаштыруу жана мунапыс берүү жөнүндөгү» мыйзам долбооруна презентация жасады.

Анын айтымында, КРнын тарыхында 2008-2009 жана 2013-14 жылдары 3 легалдаштыруу кампаниясы өткөрүлгөн. Бир гана 2013-14-жылдары 9840 декларация тапшырылган. Тагыраак айтканда, ошончо адам гана өзүнүн мүлкүн легалдаштырган. Анын ичинен 83 декларант 37.3 млн суммадагы бир жолку декларация төлөмүн төлөшкөн.

Ал эми 2020-жылдын декабрындагы мыйзамга ылайык, 4-легалдаштыруу кампаниясы жүргүзүлүүдө. Ага ылайык, 70 млн сомго чейинки сумманы легалдаштырууда төлөм жок, бирок андан ашса, мисалы, 200 млн сомго тапшырса, анда 2 млн сом төлөйт деген шарт коюлган. Бирок учурда дал ушул мыйзамга өзгөртүүлөрдү киргизүү сунушталууда.

“Ал эми азыркы биздин мыйзамда 100 млн сомго чейинки суммага эч кандай төлөм жок, бирок андан канча ашпасын 1 млн сом эле төлөйт. Бул эмне үчүн жасалып жатат? Легалдаштыруунун канча суммада болгонун белгисиз кылуу үчүн бир эле сумма көрсөтүлүп жатат”, – дейт ал.

Легалдаштыруунун негизги максаты – жалпы салыктык декларацияны даярдоо. Асылкулов азыркы күнгө чейин тапшыргандардын саны – 500 миңдин тегерегинде болуп жатканын айтат.

“Статистикага карасак, баш-аягы болуп 3.5 млн адам тапшырат деп болжолдонуп турат. Эмдиги жылдан баштап бюджеттен каржыланган ишкер адамдар, андан соң чет өлкөлүк уюмдардан айлык алгандар, 300 миң сомдон ашкан буюмду бир сатып алган адамдар тапшырышат. Бул этап-этап менен бөлүнгөн.

2023-жылдан баштап салык салынчу киреше алган адамдар тапшырышат. Ал эми 2025-жылдан тартып, бардык категориядагы адамдар, 18 жаштан баштап тапшырууга милдеттендирилет. Студент, пенсионер, иштеген, иштебегендер баары тапшырышат”, – деди ал.

Декларациялоо активдеринин наркы декларант тарабынан өз алдынча аныкталат жана корсөтүлгөн наркка ылайык келиши текшерилбейт.

“Декларациялык төлөм кирешелерди жана мүлктөрдү легалдаштырууда анын наркы 100 млн сомдон ашкан кезде 1 млн сомду түзөт жана ал декларант тарабынан республикалык бюджеттин кирешесине төлөнчү бир жолку төлөм болуп саналат”, – дейт Асылкулов.

Декларация бир нускада толтурулат жана ал декларантта калат, ал эми ыйгарым укуктуу органдын кызматкерине декларациянын көчүрмөсүн алууга тыюу салынат.