DevCIT боюнча Кыргызстандын 10 ийгиликтүү ишкер айымы – алар менен сыймыктаныш керек
DevCIT компаниясы АКШнын Эл аралык өнүктүрүү агенттигинин (USAID) ишкердикти жана бизнес чөйрөнү өнүктүрүү долбоорунун алкагында Кыргызстан менен Казакстандын ишкер айымдары үчүн эл аралык ментордук жана постакселерация программасын өткөрдү.
Азыркы учурда бул эки өлкөнүн ишкерлери үчүн мындай фоматтагы жалгыз программа болуп эсептелет. Аны ишке ашыруунун жүрүшүндө катышуучулар бизнесин өнүктүрүүгө тоскоол болгон жеке чектөөлөр менен иштешет. Аялдар өздөрүнө көбүрөөк ишенип, өз бизнесин өнөктөштөрүнө эффективдүү көрсөтүүнү үйрөнүп, үй-бүлө менен бизнести айкалыштыруу куралдарын үйрөнүшөт.
Төмөндө бул программанын Кыргызстандан катышкан он финалисти, алардын бизнес-долбоорлору жана мекендештерибизде сыймыктануу сезимин жараткан компаниялар тууралуу баяндайбыз.
Cheber тигүү цехи
Гүлмира Үмөталиева өзүнүн "Чебер" тигүү цехин ачкан, анын негизги ишмердүүлүгү аялдардын плюс-сайз кийимдерин чыгаруу болуп саналат. Цехте буга чейин 24 адам эмгектенсе, кошумча 20 адам үйдөн иштейт. "Чебер" тигүү цехи негизинен Москвадагы "Садовод" жана Бишкектеги "Дордой" базарларында аялдардын кийимдерин дүңүнөн сатат. Ошол эле учурда кирешенин 90%га жакыны орус рыногунан келет. Компаниянын кийимдери Wildberries маркетплейсине да чыгат жана кардарларга да жагат.
DevCIT акцелерациясынын колдоосу менен цех 100 миң сомдук төрт тигүү машинасын сатып алууга мүмкүнчүлүк алган. Эми Гүлмира Үмөталиева ишкананын имаратына экинчи кабат жана мансарда курууну пландоодо.
Ecobee бал момунан өндүрүү
Дилбара Муратова балчылык тармагында он жылдан ашык эмгектенип келет. Ал Ecobee брендин негиздеп, аары момунан майлыктарды жасайт. Анын компаниясынын позициясы жана миссиясы – айлана-чөйрөгө кам көрүү, ошондой эле полиэтилен баштыктарды, тамак-аш пленкаларын жана пластик баштыктарын экологиялык жактан таза бал продукциясына алмаштыруу болуп саналат.
Ecobee белгилегендей, Кыргызстанда бир күндө 18 млн желим баштык азык-түлүк сактоо үчүн колдонулат. Жылына жалпы баасы 130 млн сомго жакын 216 млн пакет чыгарылат. Ошол эле учурда, мом салфеткаларды колдонуу аларды колдонууну эки эсе кыскарта алат. Алар кайра колдонууга жарамдуу болгондуктан, бир жыл бою колдонууга болот, ал толугу менен коопсуз, буюмдар начарлап кетпейт жана жууганга оңой.
Акселерация учурунда Ecobee мом майлыктарынан түшкөн кирешеси эки эсеге өскөн. Учурда компания коңшу мамлекеттин рыногуна чыгуу мүмкүнчүлүгү боюнча Казакстан менен сүйлөшүүлөрдү жүргүзүп жатат. Ошондой эле алар маркетплейстер аркылуу балчылык продукциясын жайылтууну пландашууда.
Madanur отели
Мадина Балахишева Каракол шаарындагы "Маданур" (Madanur) мейманканасын жетектейт. Учурда мейманканада он беш ыңгайлуу бөлмө, эки конференц-зал, 60 конокко ылайыкталган кофейня бар. Мындан тышкары, мейманкана Каракол шаарында биринчи толук кандуу коворкинг аянтын да ачты.
Мейманкананын чоң максаттары бар. Мадина ал жерде наабайкана ачууну пландап жатат, анда алар чыныгы тандыр нан бышырышат, ошондой эле сегиз керебеттүү хостел жана ачык асман алдында бар бар. Ишкер ошондой эле мейманкананын номерлерин 50 номерге чейин жеткирүүнү жана ден соолукту чыңдоочу бир катар кызматтарды киргизүү боюнча долбоорду ишке ашыруу үчүн инвестор тартууну көздөөдө.
Келечекте Мадина "Маданур" мейманканасын коноктордун жан дүйнөсү да, денеси да эс ала турган Караколдогу биринчи төрт жылдыздуу мейманкана катары көргүсү келет.
"Ырахат" эс алуу борбору
Түркбаева Гүлжамал Ош шаарынан он беш чакырым алыстыкта жайгашкан Кара-Суу районунун Төлөйкөн айылында "Ырахат" эс алуу борборун ачкан. Учурда комплексте фильтрация системасы бар бассейн, балдар үчүн аянтчалар, 30 унаага ыңгайлуу унаа токтотуучу жай, ошондой эле 200 орундуу тапчан коюлган бөлмөлөрү бар. Борбор конокторго улуттук тамак-аштын бардык түрлөрүн сунуштай алат.
Бир кишиге орточо эсеп 800 сомдун тегерегинде гана. Акселерация учурунда Гүлжамал Түркбаева кирешесин 1.5 эсеге көбөйтүп, азыр ал 6.5 млн сомго жеткен. Ишкер жергиликтүү айылдардын тургундарын жумуш менен камсыз кылууга аракет кылууда, ал эми жумушчулардын 70% аялдар. 2019-жылдан 2023-жылга чейин жаңы жумуш орундары 40%га өскөн.
Келечекте "Ырахат" эс алуу борбору өз аймагында балык баккан көлмө ачууну пландоодо. Гүлжамал келечекте аялдар үчүн өзүнчө бассейн ачууну, мончо комплексин, аквапарк жана тимбилдинг үчүн аркан паркын курууну максат кылат.
"Саймалуу" ресто-чайханасы
Азада Абдылдаева Каракол шаарындагы "Саймалуу" көп улуттуу ашканасын ачкан. Ишкердин максаты – эс алуучу нукура жерди – этно-комплексти түзүү. Мекеме 200 адамга ылайыкталып, жалпы аянты 600 чарчы метрди түзөт. Ресторандын дизайны заманбап этно стилде жасалган. Ошол эле учурда шып, мамычалар, дубал панелдери жана башка жасалгалоочу элементтер кол менен жасалган.
Ресторандын кирешеси күнүнө болжол менен 100 миң сомду түзөт. Ишкер 43 жумуш ордун түзүп, 22 уюм менен стратегиялык өнөктөштүктө иш алып барат. Өткөн жылы компаниянын таза кирешеси 38 миң долларды түзгөн. Учурда ресторан жеткиликтүү рыноктун көлөмүнүн 8%ын гана камтыса, келечекте 30%га жеткирүү пландалууда.
Азаданын алдыдагы беш жылдыкка койгон максаттары өтө чоң. Ал туристтик этно-комплексти курууну пландаштырууда, анын курамына 50 бөлмөлүү мейманкана, иштеп жаткан "Саймалуу" рестораны, ошондой эле боз үйлөр кирмекчи жана унаа токтоочу жай да болмокчу. Келечекте ишкер Кыргызстандын бардык аймагындагы кооз жерлерге "Саймалуу" этнокомплекстеринин тармагын ачууну каалайт.
Confetto кондитердик компаниясы
Айнура Сыдыкова – "ШоколадКА" компаниясынын негиздөөчүсү. Беш жылдын ичинде бул ишкана чакан цехтен чыныгы кондитердик фабрикага айланган жана азыр ата мекендик Confetto бренди менен продукция чыгарат.
Акселерация программасына катышуунун аркасында компания Казакстанга 11 миң долларга өзүнүн шоколадын жеткирүү боюнча келишим түзө алган. Кошумчалай кетсек, учурда Өзбекстанга да экспорттоо талкууланууда.
Жылдын аягына чейин Айнура Сыдыкова түрк локумун сатууну үч эсеге көбөйтүп, 2 млн сомго жеткирүүнү, ошондой эле чыгыш таттууларынын ассортиментин кеңейтүүнү пландоодо. Мындан тышкары, вафли линиясын ишке киргизүү жана анын рыноктогу ордун бекемдөө үчүн ребрендинг жүргүзүү пландалууда. Айнура келечекте инвестицияларды тартууда өндүрүш көлөмүн эки эсеге көбөйтүүнү караштырып жатат.
KG.Transfer трансфердик компаниясы
Алтынай Жумалиева жүргүнчүлөрдү ташуу үчүн трансфер компаниясын ачкан. Ишкана буга чейин келишим түзүп, учурда 17 айдоочу менен кызматташат. Ишкер жаңы кардарларды тартуу жана аларды көбөйтүү үчүн анын компаниясына өзүнүн мобилдик тиркемеси керек деп эсептейт. Келечекте KG.Transfer тиркемени иштеп чыгып, ишке киргизүүнү пландоодо.
Компания Ош шаарында жана Казакстанда өзүнүн өкүлчүлүгүн ачууну алдына максат кылып койгон. Ошондой эле ал автопаркты 100 унаага чейин көбөйтүп, Кыргызстандын, Казакстандын жана Өзбекстандын бардык аймактарына трансферттерди ишке киргизүүнү пландап жатат. Убакыттын өтүшү менен KG.Transfer КМШнын башка өлкөлөрүнүн рынокторуна чыгууну көздөөдө.
"Адыгене трэвел" туристтик компаниясы
Анна Сарыбаева жана анын "Адыгене трэвэл" туристтик компаниясы Кыргызстандын рыногунда 2020-жылдын октябрынан бери иштеп келет. Алар Кыргызстандын тарыхы менен таанышууну, анын кооз жерлерин көрүүнү каалаган кардарлар үчүн бир катар түрдүү кызматтарды сунушташат.
Тажрыйбалуу адистер тоо чокуларына чыгууну жеткиликтүү болгон жөнөкөй маршруттар боюнча жүргүзүшөт. Компания ошондой эле Кыргызстан боюнча комплекстүү турларды да уюштурат. Алардын арасында шаардык экскурсиялар, балдар жана чоңдор үчүн квесттер да бар.
Акселерация программасына катышуу учурунда компания кирешесин 2.5 эсеге, кардарлардын санын да эки эсеге көбөйтө алган. Жылдын аягына чейин "Адыгене трэвел" бул көрсөткүчтөрдү дагы бир жарым эсеге көбөйтүүнү максат кылат.
Moda Crafts тигүүчүлүгү
Нуржамал Усубалиеванын компаниясы тигүү кызматтарынын толук спектрин сунуштайт. Дизайн, тигүү сапатын көзөмөлдөө жана өндүрүштү баштоодон тартып логистикага чейин жардам берет.
Акселерация программасына катышып жатып, компания өзүнүн цехин ишке киргизип, алгачкы жети жумада эле 4 миң юбка чыгарган. Анын өндүрүшүнүн ачылышы менен ишкананын кирешеси 35-40%га өскөн. Ал эми продукциянын ассортименти 50 буюмдан ашты.
Ишкана жалпысынан 50дөн ашык жумушчу орунун түзгөн. Компания азыр балдар бакчасы жана жумушчулар үчүн турак-жайы бар тигүү фабрикасын куруу үчүн инвесторлорду издеп жатат.
"Жаркыра" клининг компаниясы
Айнура Талипова – беш баланын энеси, бир нече жыл Кыргызстандан сыртта иштөөгө аргасыз болгон. КРга кайтып келгенден кийин аялдар үй-бүлөсү менен калып, акча тапканы сыртка кетпеши үчүн, ал жеке бизнесин ачып, жергиликтүү калкты жумуш менен камсыз кылууну чечкен.
Ошентип, ал "Социалдык контракт" долбоору боюнча мамлекеттен 100 миң сом өлчөмүндө грант алып, Каракол шаарында "Жаркыра" клининг компаниясын ачып, жеке ишин баштаган.
Бүгүнкү күндө тазалык ишканасы Каракол шаарында гана эмес, Ысык-Көл облусунун беш районунда дагы иш алып барууда. Айнура Талипова Бишкектеги ишканалар менен да кызматташууну баштаган. Ишкер келечекте "Жаркыраны" тазалоо тармагындагы белгилүү брендге айлантып, франшизаны сатуудан киреше алууну пландоодо.
